Çağımızın en önemli ve yaygın psikolojik rahatsızlıklarından biri olan depresyon, kişilerde günlerce, haftalarca hatta aylarca devam eden isteksizlik, hayattan zevk almama ve mutsuzluk halidir. Depresyon, kişinin kendine olan güvenini git gide azaltarak neredeyse sıfırlar,umutsuzluk gibi negatif hisleri kapsayan bir duygu durumu bozukluğuna neden olan depresyon kişiyi sosyal hayattan koparmaya kadar götürebilir.
Depresyon herkeste farklılıklar gösterse de en sık rastlanan belirtiler uzun süre boyunca devam eden üzgün, kaygılı, mutsuz, isteksiz ya da boş ruh halidir. Ümitsizlik ve karamsarlık ise en önemli berlirtileridir. Çoğunlukla kişilerde suçluluk, kendini değersiz hissetme, çaresizlik gibi duyguları beraberinde getirir. Kişiler normal durumlarda severek yaptığı işlerden yavaş yavaş zevk alamamaya başlarlar. Günlük olarak yaptıkları yemek yeme gibi zorunlu ihtiyaçları bile kişiye artık bir tat vermez ve ondan bile bıkkınlık duymaya başlarlar. Bu tür durumlarla karşılaşan aile ya da yakın çevresi, kişiye nasıl yardım edeceklerini bilmediği için gerekli yardımı yapamaz ve onu uzaktan izlemeyi tercih ederler.
Depresyon türleri nelerdir?
Depresyon iki ana kategoride ele alınır; Klinik depresyon yani majör depresif bozukluğu ve distimik bozukluk. Hafif, orta şiddetli ve ağır depresyon olarak ayrılan bu depresyon derecelerinin teşhisi ve tedavi sürecinde oldukça dikkatli olunmalıdır. Bu tür durumlarda doğru tedavi yöntemi tercih edilmelidir. Tedavi yönteminin yanlış tercih edilmesi rahatsızlık sürecinin uzamasına hatta kişinin hayatını olumsuz etkileyecek bir sonuca da neden olabilmektedir.
Klinik Depresyon (Majör Depresif Bozukluk)
Depresyon türleri arasında en şiddetli olan tür Klinik depresyon olarak belirlenmiştir. Üzüntü hali, inatçı, ümitsizlik, kendini değersiz hissetme, mutsuzluk gibi yoğun olumsuz durumlarla kendini gösterir. Bu depresyon türünün kendiliğinden düzelmesi mümkün değildir. Mutlaka bir tedavi sürecine başvurmalıdır. Ayrıca bir kişiye klinik depresyon teşhisi konulabilmesi için iki haftalık bir zaman dilimi içerisinde aşağıdaki durumlardan en az 5’ini karşılıyor olması gerekmektedir;
- Günün çoğunluğunda depresif hissetme
- Günlük aktivitelere ilginin azalması
- Belirgin kilo artışı ya da azalışı
- Şiddetli uykusuzluk ya da uyanamama hali
- Düşünce ve hareketlerde yavaşlama
- Günün çoğunluğunda bitkin/yorgun hissetme
- Odaklanmakta ve karar vermekte güçlük
- Tekrar eden ölüm ya da intihar düşünceleri
Distimik Depresyon
Distimik depresyon hafif ama kronik formlarından biridir. Distimik bozukluğun belirtileri en az iki yıl boyunca devam eder. Distimik bozukluk bireyin yaşamını klinik depresyona göre daha fazla etkiler. Çünkü klinik depresyona göre daha uzun sürmektedir. Distimik bozukluk yaşayan bireylerde günlük yaşamda yaptıkları aktivitelerden zevk almama, ümitsizlik hali, özgüvende azalma, verimlilik düşüşü gibi belirtiler sıklıkla görülür. Distimik bozukluk yaşayan kişiler çevreleri tarafından genellikle eleştirel, sürekli şikayet eden ve yaşamdan zevk alamayan bireyler olarak tanımlanır. Bu da o kişileri olumsuz etkilemektedir.
Depresyonda mısınız? Depresyon belirtileri nelerdir?
Depresyyon kişiden kişiye farklılık gösteren psikolojik, biyolojik ve sosyal faktörlerden oluşan karmaşık bir duygu durumu bozukluğudur. Depresyon belirtileri bireyler arasında farklılık gösterebileceği gibi en sık karşılaşılan karakteristik özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir;
- Ümitsizlik, değersizlik ve çaresizlik hisleri
- Duyguları kontrol edememe
- Günlük aktivitelere duyulan ilginin azalması
- İştahta belirgin artış/azalış
- Kiloda belirgin artış/azalış
- Uyku düzeninde belirgin değişimler
- Belirgin öfke ve huzursuzluk
- Belirgin enerji kaybı
- Kendinden nefret etme, şiddetli suçluluk duygusu
- Dikkatsiz davranışlarda artış
- Odaklanmakta problem
- Nedeni belli olmayan fiziksel ağrılar
Depresyon erkek ve kadında farklı reaksiyonlar verebilmektedir. Erkekler üzerinde genellikle şiddetli öfke nöbetleri ve huzursuzluk şeklinde belirtilerle kendini gösterirken, kadınlarda yoğun hissizlik, yaşamdan zevk alamama şeklinde belirtilerle kendini gösterebilir.
Dikkatli olunmalı!
Üzerine düşülmeyen ve tedavi edilmeyen depresyon süreci bireyi farklı arayışlara yönlendirebilir. Aşırı mutsuzluk kişiyi alkol ve uyuşturucu bağımlılığı gibi yaşamı tehdit edebilecek durumlara götürebilir. Zamanında kontrol altına alınmayan bu durum kişilerin çevresiyle olan ilişkilerini gitgide zayıflatarak hayatla bağlarını koparmalarına kadar gidebilir. Kişinin hayatında büyük hasarların oluşmaması için depresyona giren kişinin ya da bunu fark eden çevresinin gerekli önemleri almak için destek olmaları gerekmektedir. Depresyon tedavisi için hiçbir yan etkisi bulunmayan bitkisel yöntemlere başvurulabilinir.