Herpes Virüsü grubu hastalıklarına karşı aşılanma
Herpes virüs grubunda 5 virüs vardır:
1. Herpes simplex tip I (HSV 1) ve tip II 5HSV 2)
2. Varicella-zoster virüsü
3. Sitomegalovirüs
4. Epstein-Barr virüsü (enfeksiyöz mononükleoz ve Burkitt lenfoması etkeni)
5. B virüsü; primatlarda ensefalit yapar ve insana nadiren geçer.
Bu virüsler morfolojik bakımdan birbirinden farksızdır ve yaklaşık çapı 180 nanometre olan konsantrik elementlerden, DNA’dan yapılı merkezi bir çekirdekten, 162 kapsomerin meydana getirdiği bir nükleokapsid’den ve temelde lipoid olan ve virüsün immünolojik spesifitesine katkıda bulunan bir zarftan meydana gelirler.
Anti-herpes aşılar
Bundan yarım yüzyıl önce ilk defa tarif edildiği günden bu yana, herpes enfeksiyonunun kontrol altına alınması yolunda pek az ilerleme kaydedilebilmiştir.
Primer herpes enfeksiyonu, vakaların çok büyük bölümünde tamamen latent olarak seyreder ama son derece karakteristik semptomlara ve daha çok gingivostomatite yol açabilir. Özellikle bağışıklık sorunları olanlarda ya da çiçek aşısının uygulanması sırasında keratokonjunktivit, meningoensefalit veya sistemik hastalıklar gibi ağır komplikasyonlar gelişebilir.
Primer enfeksiyonu, virüsün özel hedef hücrelerde latent olarak varlığını devam ettirirken belirli etkilerle yeniden aktivasyonu sonucu tekrarlayan herpes belirtileri izleyebilir.
Herpes virüsünün 2 antijenik tipi vardır:
1. Herpes simplex virüs tip I (HSV I); gingivostomatit ve herpetik keratit yapar.
2. Herpes virüs tip II (HSV 2); cinsel ilişkiyle bulaşır, tekrarlayan genital herpes nedenidir. Hemen bütün ağız-dışı ve genital organ-dıpı herpetik durumlardan da yine HSV 2 sorumludur.
Herpes aşısı
Bugün için elimizde anti-herpes aşısı mevcut değildir.
Veterinerlikte kullanılan canlı aşılar, virüsün onkojen potansiyeli nedeniyle insanlara uygulanamaz. Bu nedenle de insanlarda kullanılmak üzere bir aşı hazırlanacaksa bu, herhangi bir olası onkojen veya genetik materyal içermeyen, seçkin suşlardan yapılmalıdır.
İnaktive bir aşı ilk olarak URBAN ve SCHAEFFER.41 ve diğerleri tarafından 1930’da geliştirilmiştir. Hem hayvanlarda, hem insanlarda denenmesine rağmen bu aşı, antijenisitesinin yetersizliği ve immünizasyon sağlamak bakımından sık sık başarısız sonuç vermesi nedeniyle terkedilmiştir.
O zamandan beri araştırmalar, zayıflatılmış, canlı bir aşının geliştirilmesini hedef almıştır ama böyle bir aşının kullanımına geçilmeden önce, çözüm bekleyen birçok sorun vardır. Başlıca sorun, hiç onkojen içermeyen-yani DNA taşımayan aşılar imal etmektir. Aşıların saflaştırılmasıyla ilgili olarak yakınlarda kaydedilen gelişmelerden yararlanan CAPPEL ve arkadaşları22, DNA içermeyen bir herpes virüs geliştirmişler ve bunun hayvanlarda etkili olduğunu görmüşlerdir. Ancak bu aşılar acaba primer herpes enfeksiyonunu ve bunun tekrarlamalarını, herpeste her zaman için en büyük tehlike sayılan herhangi bir onkojen etki yaratmaksızın önleyebilecek midir?