Bel fıtığı, seviyesine ve etkilediği yapılara göre çeşitli belirtiler verir. Başlıca belirtiler ve bulgular şunlardır:
Bel ağrısı,
Bacakta ağrı, uyuşma, karıncalanma (siyatik ağrısı),
Kuvvet azalması,
Hareket kısıtlanması,
Dışkılama ve idrar yapmada sorunlar.
Fıtık genellikle arka yan tarafa doğru oluştuğundan bacağa giden siniri sıkıştırabilir. Bacakta ağrı ve uyuşma gibi yakınmalarla seyrederek siyatik ağrısı ya da siyatalji denilen rahatsızlığa neden olabilir.
Fıtık nadiren arkaya doğru oluşarak omuriliği etkileyebilir. Omuriliğin sonlandığı yerde kaudaekina denilen yapıyı etkilediğinde bacakta güçsüzlük, idrar yapma ve dışkılamada sorun, cinsel fonksiyonlarda bozulma ve makat çevresinde uyuşma olabilir. Kaudaekina sendromu olarak adlandırılan bu durum acilen ameliyat gerektirir.
Bel fıtığı dışında siyatik ağrısının başka nedeni var mıdır?
Bacağa giden siyatik sinir, omurgada kireçlenme, omurga kanalında daralma ve kas kasılmasında da sıkışarak siyatik- ağrısına neden olabilir.
Siyatik siniri, kalça bölgesinde piriformis denen bir kasın içinden geçer. Bu kastaki kasılma ve spazm da siyatik ağrısına yol açabilir.
Her bacak ağrısı fıtık belirtisi değildir
Genellikle fıtık ameliyatı olanlar bacak ağrısıyla doktora koştuklarını söylerler. Her bacak ağrısı fıtık belirtisi midir?
Her fıtıkta bacak ağrısı olmaz. Fıtık, siyatik sinirini etkiliyorsa bacak ağrısı olur. Orta hattaysa, bacağa giden siniri tutmamışsa, etkilememişse, sadece bel ağrısı yapar. Ameliyat sonunda iyileşen öncelikle bacak ağrısıdır.
Bel fıtığı, bel hastalıkları arasında en ciddi olanı mıdır?
Bel fıtığı mekanik kaynaklı bel ağrıları arasında en fazla sıkıntı veren ve en fazla ameliyat gerektiren rahatsızlıktır.
Fıtıkta en önemli risk faktörleri nelerdir?
Bel ağrısı için bahsettiğimiz tüm risk etkenleri bel fıtığı için de geçerlidir. En sık nedeni belin ve omurganın yanlış kullanımına bağlı hareketlerle, örneğin öne eğilme, ağırlık kaldırma, taşıma, uzanma gibi aktivitelerle zorlanmadır.
Bel fıtığı ile dizleri bükmeden öne eğilerek ağırlık kaldırma ve gövdeyi döndürme arasında doğrudan ilişki olduğu kanıtlanmıştır. Bu hareketlerin tekrar tekrar yapılması riski artırır.
Kötü duruş, kötü pozisyonda uzun süreli kalma, ağırlık taşıma, titreşim, kondisyon yetersizliği ve sırt, bel ve karın kaslarının zayıflığı bel fıtığı için diğer risk faktörleridir.
Çocuklarda ve gençlerde hiç bel fıtığına rastlanır mı?
Çocuklarda bel fıtığı çok nadir görülür. 10 yaşından küçüklerde ise hiç olmaz. 10 ile 18 yaş arasında da çok az rastlanır. Ergenlik döneminde hızlı büyüme sonrasında bel fıtığı riski artmaktadır. Çocuklarda ağır yarış sporu ve ağır fiziksel aktivite bel ağrısı riskini artırır.
Neden çocuklarda daha nadir görülür?
Erişkinlerde bel fıtığı için risk oluşturan tekrarlamalı, zorlamalı hareketler, kondisyon yetersizliği, aşırı kilo gibi riskler çocuklarda yoktur. Çocuklarda tam kemikleşme tamamlanmadığı için; yetişkinle kıyasladığımızda biyomekaniğin farklı olması da riski azaltmaktadır.