1. Evde Kullanılan Kimyasal Maddeler Nelerdir?
Evlerde günlük hayatta, başta temizlik işleri olmak üzere, değişik alanlarda birtakım kimyasal maddeler kullanılmaktadır.
Evlerde kullanılan kimyasallar genellikle şunlardır:
- Bulaşık deterjanları,
- Sabunlar,
- Şampuanlar,
- Çamaşır yıkamada kullanılan deterjan ve kireç önleyiciler,
- Yumuşatıcılar,
- Ağartıcılar (çamaşır suyu),
- Kireç ve yağ çözücüler,
- Lavabo açıcılar,
- Tuvalet temizleyicileri (tuz ruhu, nitrik asit, sülfürik asit vb.),
- Cam silmede kullanılan maddeler,
- Pas gidericiler ve metal parlatıcılar,
- Naftalin,
- Kibrit,
- Diş bakım ürünleri,
- Nikotin (sigara tütünü).
2. Ev Kimyasallarıyla Zehirlenmeler Nasıl Olmaktadır?
Ev kimyasallarına bağlı zehirlenmeler, kimyasalların kazara alınması veya ürünlerin yanlış kullanılmaları sonucu meydana gelebilmektedir. Bu tür zehirlenmeler, özellikle de çocuklarda görülmektedir. Ayrıca, insanlar canlarına kastetmek maksadıyla da ev kimyasallarını kullanarak zehirlenebilmektedirler.
3. Ev Kimyasallarına Bağlı Zehirlenmelerin Belirtileri Nelerdir?
Ev kimyasalları ağız ve solunum yoluyla alınabilir veya bu kimyasallar deri ve göze temas ederek etkileyebilir.
Zehirlenme belirtileri, alınan veya temas edilen ev kimyasalının özelliğine ve kimyasalın alınma yoluna göre değişebilmektedir. Ev kimyasallarının etkilediği aşağıdaki belirtiler görülebilir.
3.1. Sıvı deterjan, sabun ve yüzey arındırıcılarıyla temas:
- Bulantı,
- Kusma,
- İshal,
- Gözde, deride ve üst solunum yollarında tahriş (irritasyon),
- Solunum sıkıntısı.
3.2. Yumuşatıcılarla temas:
- Bulantı,
- Kusma,
- İshal,
- Tansiyonda düşme,
- Solunum problemleri,
- Korneada zedelenme,
- Dermatit.
3.3. Ağartıcılarla temas:
- Bulantı, Kusma,
- Sindirim sisteminde irritasyon,
- Solunum sıkıntıları,
- Deride ve gözde irritasyon.
3.4. Parlatıcılarla temas
- Bulantı, / Kusma,
- İshal,
- Kann üst bölgesinde ağrı, / Baş ağrısı,
- Solunum güçlüğü,
- Öksürük,
- Deride ve gözde irritasyon.
3.5. Yakıcı maddelerle temas
- Sindirim sisteminde irritasyon, kanama ve delinme,
- Solunum yollarında irritasyon,
- Öksürük,
- Deride ciddi yanıklar,
- Korneada zedelenme.
4. Ev Kimyasallarından Etkilenme Durumunda Teşhis Nasıldır?
Özel teşhis yöntemleri yoktur. Ancak, kimyasaldan etkilenmenin durumunu ortaya koymak ve tedaviyi düzenlemek maksadıyla genel bazı laboratuvar tahlilleri yapılmaktadır.
5. Ev Kimyasallarından Etkilenme Durumlarında Tedavi Mümkün müdür?
Zehirlenmeler konusunda 114 numaralı Ulusal Zehir Danışma Merkezinden bilgi alınabilir.
Ev kimyasallarının ağızdan alınması, uzun süreli solunması veya deri ve göze temas olması hâlinde en yakın sağlık kuruluşuna başvurulursa buralarda gerekli tedaviler veya yönlendirmeleryapılacaktır.
Kimyasalların ağızdan alınması durumunda, genel prensip olarak hasta kusturulmamalıdır.