Adet kanaması öncesi dönemlerde siz de kendinizi depresyonda hissediyor musunuz? Sinirleriniz bozuluyor mu? Vücudunuzda şişlik hissediyor musunuz? Bu sorulara cevabınız evet ise bu yazı sizin için…
Adet kanaması
Adet kanamasına ilişkin gerçek dışı uydurmalar; vücuttaki kirli kan atılması gibi, zehirli olduğu, vücuttan atılmazsa kişiyi zehirlediği, pis olduğu, bu esnada ilişki kurulursa kısır olunacağı ya da hamile kalınmayacağı gibi söylentiler tamamen yanlıştır. Adet kanaması: Kadın rahmi içerisindeki bir dokunun kanayarak dökülmesidir. Bu doku hamilelik sırasında bebeğin yapıştığı ve beslenmesi için lazım şartları sağlayan özel bir yapıdır. İşte bu doku hamilelik oluşmadığı her ay bir dahaki yumurtlamaya tekrardan hazırlanması için üstteki tabakasını kanayarak döker ve alttan yeni doku oluşmaya başlar.
Şişkinlik
Verilere göre kadınların %80-90’ı adet öncesi dönemde göğüslerde şişkinlik ve ağrı, karında gaz ve şişkinlik, akne ve kabızlık gibi şikayetler yaşarlar. Kadınların %60’ı adet öncesi vücutlarında şişkinlik olduğunu, %70’i göğüslerinde şişkinlik hissettiklerini, %22’si de göğüslerdeki şişkinliğin rahatsızlık verecek düzeyde olduğunu söylüyor. Adet döneminizden önce vücudunuzun en az iki litre su depoladığı bir gerçektir diye dikkat çekiyor uzmanlar. Bu şişkinlik ve su toplama halinden kurtulmak için adet döneminizden biraz önce ve kanamalarınız süresince tuz tüketimini azaltmalısınız. Yani hazır çorbalar, cips ve fazla tuzlu etlere bu dönemde hayır demeniz gerekiyor. Ayrıca gizli sodyum kaynaklarından da uzak durmanız gerekiyor. Örneğin soda, az yağlı ve az kalorili yiyecekler içecekleri bakımından sodyum kaynağı olara kabul edilirler. Bu şikayetleri azaltacak bilimsel ve en etkili yöntem ise doğum kontrol hapı kullanmaktır. Bu hapların kullanımı ile adet dönemi sancılarında ve özellikle adet öncesi dönemde yaşanan gerginlikte belirgin azalma olduğu saptanmıştır.
Seks
Adet dönemindeyken ilişki kurduğunuzda kısır olmazsınız. Adet döneminde seks yapılıp yapılamayacağın yanıtı; koşullara ve kişilere ve de kişilerin inançlarına göre farklılık gösterir. Ancak adet kanaması sırasında hamile kalma olasılığı mevcuttur, bunu göz ardı etmeyin. Bu dönemde çiftlerin cinselliklerini rahatça duyumsayabilecekleri doğum kontrol yöntemini seçmeleri en doğrusu olur. Doğum kontrol hapı adet kanamalarını düzene soktuğundan, düzensiz kanamaların sizi cinsellikten uzaklaştırmasına da izin vermemiş olursunuz.
Adet Döneminde Doğum Kontrol Hapının Rolü
Doğum kontrol hapı yukarıdaki tüm şikayetler için genel bir çözümdür. Doğum kontrol hapı düzenli kullanıldığında adet öncesi gerginliği azaltır. Düzensiz regl, regl öncesi sendromu (PMS) gibi şikayetlerde azalma yaptığı bildirilmiştir. Kullanımı ruh halini olumsuz etkilemez. Adet dönemlerindeki sancı, düzensiz kanama ve aşırı kanama gibi durumlar üzerinde de doğum kontrol haplarının olumlu etkileri vardır. Adet kanamasının miktarını azaltarak gereksiz kan kaybını önlerler. Adet sancısı, doğum kontrol hapı kullananlarda daha az sıklıkla görülür. Ayrıca doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda adet döneminde oluşan baş ağrılarında azalma görülmektedir. Bir çalışmaya katılan kadınların %35’inde adetle ilişkili baş ağrılarında azalma olduğu bildirilmiştir.
Bütün bu etkileri sayesinde doğum kontrol haplarının kadınların sağlıkla ilişkili hayat kalitesini artırdığı kabul edilen bir gerçektir. Ayrıca adet kanaması sırasında hamile kalma olasılığını da ortadan kaldırmış olur.
Adet dönemi ile ilgili doğru bilinen yanlışlar
* Adet döneminde egzersiz yapmaya devam edebilirsiniz ve bunun size hiçbir yan etkisi olmaz. Aksine, vücudunuzda adet döneminden kaynaklanan ağrıları dindirmeye yardımcı olur. Bu nedenle adet döneminde spor yapmak sakıncalı değildir.
* Adet dönemlerinde denize girmenin sakıncalı olduğuna dair yaygın inancın tıbbi bir temeli bulunmuyor. Adetliyken denize girmek mümkündür. Yüzerek adetten “kesilmezsiniz”, “kanınız pıhtılaşmaz” ya da karnınız ağrımaz . Kanamanızda herhangi bir durma sözkonusu olmaz. Ayrıca, bu dönemde tampon kullanarak mayonuzun lekelenmesini engelleyebilirsiniz.
* Adet dönemi ağrıları, psikolojik değil tamamen fizyolojiktir. Rahmin kasılmasına neden olan biyokimyasal maddeler ağrıya neden olur. Bunların salınımını önleyen , adet dönemine özel üretilen ağrı kesiciler, bu ağrıları kesmekte çok etkilidir. Ayrıca doğum kontrol hapları da düzenli kullanıldığında adet sancılarını ve ağrılarını büyük ölçüde azaltır.
* Tamponlar adet kanamasını engellemez. Çünkü tamponlar sünger gibidir ve sıvıyı emer. Tampon dolduğunda, sıvı tamponu geçerek vajinadan dışarı akar. Doğru yerleştirilmiş tampon kanamayı engellemediği gibi sızıntıya da olanak vermez.
*Adet sancıları doğum yaptıktan hemen sonraki dönemde azalma gösterebilir. Gebelik ve çocuk sayısı arttıkça, adet sancılarının azalma olasılığı artar. Ancak, endometriozise (çikolata kisti) bağlı adet ağrıları olan hanımlarda, bir süre sonra adet ağrıları yine eski düzeyine çıkabilir.
*Adet döneminde hamile kalınabilir. Genel olarak yumurtlama zamanı, adetin birinci gününden itibaren 10-18 gün sonradır. Ancak daha erken yumurtlamalar olabilir. Bu nedenle henüz adet kanaması bitmemiş olsa da cinsel ilişki gebelikle sonuçlanabilir. Örneğin 8.gündeki bir ilişki, sperm 2 gün yaşayabildiğinden 10. gün olan bir yumurtlamada gebelik yaratabilir. Bu nedenle, etkin doğum kontrol hapının yerini takvim metodu alamaz.
Doğum kontrol hapları nasıl kullanılır?
İlk kullanılmaya başlanacağı zaman adetin başlaması beklenir. Adetin ilk günü bulunduğunuz güne denk düşen günün karşısındaki hapı içerek başlanır ve hergün mümkün olduğu kadar aynı saatte olmak üzere alınır. Hap kullanımı bırakılmak istendiğinde mevcut kutu bittikten sonra beklenen kanama olur ve 4-6 hafta sonra normal yumurtlamanın olduğu adet dönemleri geri döner.
Doğum kontrol yöntemleri hakkında bildiklerin efsane mi yoksa gerçek mi?