Boyun omurgasını meydana getiren yapıların (kemik, bağ, kas) yozlaşması sonucu ortaya çıkan ve buna bağlı sinir ve damarsal bozuklukları da içeren klinik bir tablodur. Nedenlerinin yaşlanma, mikrotravmalar, makrotravmalar, duruş bozuklukları ve genetik faktörler olduğu düşünülmektedir. Boyun ağrısı, kola yayılan ağrı, baş ağrısı, boyunda tutukluk, kolda güçsüzlük – hissizlik -yanma – batma, ellerde zayıflık – beceri azalması – uyuşma – karıncalanma, kulak çınlaması, baş dönmesi ve bulanık görme gibi yakınmalara neden olabilir. Boyun kireçlenmesine bağlı ağrının tedavisinde kullanılan yöntemler:
İstirahat Boyun korsesi
İlaç tedavisi
Fizik tedavi
Egzersiz
Enjeksiyon yöntemleri
Eğitim
Doktorunuzun Rolü
Boyun probleminizin belirlenmesinde, doktorunuz sorgulama, fizik ve nörolojik muayene, radyografi ve diğer tanısal tetkiklerden faydalanır.
Sorgulama
Doktorunuzun sorularına düşünerek verdiğiniz yanıtlar, probleminizin kaynağı ile ilgili önemli ipuçları verir. Yaralandınız mı? Ağrı başlamadan 24-36 saat önce ne yapıyordunuz? Daha önce benzer bir probleminiz oldu ise doktorunuza söyleyin. Öyle ise nasıl tedavi edildiğini anlatın. Nasıl bir ağrı duyduğunuzu tarif edin. Tam olarak nerenizi rahatsız ettiğini söyleyin. Sürekli aynı yer mi ağrıyor? Yoksa yüzünüze omuzlarınıza, kollarınıza ve göğsünüze yayılıyor mu? Hangi sıklıkla rahatsız ediyor? Ne kadar sürüyor? Hangi hareketlerle ortaya çıkıyor? Hangi hareketlerle rahatlıyor? İşiniz veya hobinizin boynunuzda özel bir stres yaratıp yaratmadığını doktorunuza anlatın.
Muayene
Doktor, duruş ve genel fizik durumunuza bakacaktır. Neyin ağrıya neden olduğunu görmek için başın üç temel hareketi yaptırılır. Doktor omurganıza da bakar ve inceler.
Sinirsel fonksiyonlarınızı test etmek için doktorunuz bir toplu iğne ile el ve kollarınıza dokunabilir ve refleks çekici ile kol kaslarınıza vurabilir. Bazen koordinasyonunuz vibrasyon ve pozisyon duyularınız da test edilir.
Özel çalışmalar
Radyografi, genellikle doktorunuzun tanısını doğrulamak için çekilir. Çeşitli yönlerden çekilmelidir. Kan testi de istenilebilir. Bazen daha ileri tetkikler gerekebilir.
İleri tanısal testler
Bazen ileri tanısal testler gerekir. Doktorunuz aşağıdakilerden birini veya daha fazlasını isteyebilir. Bunlardan bazıları doktorun ofisinde yapılabilir, Bilgisayarlı tomografi ve MRI genellikle bir görüntüleme merkezi veya bir hastanenin radyoloji departmanında yapılır.
Sinir iletisi ve elektromiyografi
Bu testler sinirlerin nasıl ve ne hızla impulsları ilettiğini gösterir. Bunlar, doktorunuzun boynunuzda hangi sinirinizin zedelendiğini bulmasına yardımcı olar. Sinirdeki zedelenmenin görülmesi zaman aldığından bu testler zedelenmeden en az 3 hafta sonra yapılmalıdır.
Doktorunuz, sizi bu testleri ofisinde yapabilecek bir uzmana gönderebilir. Bir veya daha çok sayıda iğne kol kaslarına sinir yolu boyunca yerleştirilir. İğnelere bağlanan teller elektrik aktiviteyi ölçer ve bir aktivite bir gösterge yansıtılır. Test yaklaşık yarım saat sürer. İnce iğneler nedeniyle karıncalanma duyabilirsiniz.
BT tarama
Bilgisayar tomografi (BT), radyografi ile bilgisayar teknolojisini birleştirerek boynun uzunlamasına ve çapraz kesitlerini görüntüler. BT tarayıcı içine giren masa üzerine yatacaksınız. Bu ağrısız tanısal test doktorunuzun kemikler kadar sinir ve damar gibi yumuşak dokuları görmesini sağlar.
MRG tarama
Manyetik rezonans görüntüleme ile (MRG) grafı kullanılmadan çeşitli açılardan boynunuzun görüntüsü alınır. MR görüntüleyicinin kalbinde, içine yatabileceğiniz kadar büyük bir mıknatıs bulunur. Görüntüleyici sizi zararsız bir manyetik alan ile sarmalar ve radyo sinyalleri vücudunuzdan güvenli ve ağrısız olarak geçer. Bilgisayarın yardımı ile MRG kaslar ve sinirler gibi yumuşak dokuları görüntüleyebilir.
Myelogram
Bazı durumlarda doktor şüphelenilen sinir problemini belirleyemediğinde myelogram önerebilir. Sinirler grafide görülemediğinden omuriliği ve servikal sinirleri görüntülemek için boya kullanılır. Grafî sinirler üzerine nerede baskı olduğunu gösterebilir.
Ağrı kısır döngüsünün kırılması
Boyun probleminiz bir kez teşhis edilince, siz ve doktorunuz tedavi planına karar verirsiniz. Birçok durumda boyun üzerindeki baskı ağrıya neden olur, ağrı kas spazmına yol açar, böylece bir döngü oluşur. Bu döngüyü kesmenin en iyi yolu spazmı ve baskıyı gidermek için ağrının ortadan kaldırılmasıdır.
Bu tedavi hedeflerinin her biri için çeşitli yaklaşımlar vardır. Birçoğuna günlük uygulama yapılmalıdır, dolayısı ile hasta evde uygulayabilmelidir.
Baskının giderilmesi
Yatma belki de boynunuzdaki ağır yükü gidermenin en basit yoludur. Yatak istirahatı kaslarınızın kendini toplamasına yardımcı olur. Doktorunuz bunu yapıp yapmamayı ve ne süre ile yapmanız gerektiğini size anlatacaktır. Boyunluk, boyun kaslarınızın başınızı desteklemesine yardımcı olur; ayrıca boyun hareketini de azaltır. Doktorunuz, boyun problemleri yeni başladığında boyunluk önerebilir. Boyunluğu ne zaman ve ne kadar kullanacağınız ile ilgili olarak doktorunuzun önerilerine uyun. Boyunluk, boynunuza rahatça oturmalı ve çeneyi destekleyecek kadar uzun olmalıdır. Sıcak olabilir. Erkekler sık tıraş olarak bu iritasyonu azaltabilirler.
Evde traksiyon, boyun kaslarının ve disklerinin yükünü hafifleterek, rahatlamalarını sağlar. Kramp girmiş boyun kaslarının da gerilmesi ve foramina içinde sinir ve kan damarlarının geçeceği alanın büyütülmesi önerilebilir. Neyin alınması ve nasıl kullanılması konularında doktorunuzun önerilerine uyun. Başa takılan kısım başı doğrudan yukarı değil hafifçe öne çekmelidir. Evde traksiyon, ağrıyı giderir, ancak iki üç hafta sürer. Ağrı artarsa doktorunuzu arayın.
Kas spazmının giderilmesi
Boynu destekleyen kaslar ani, uzun süreli ve istemsiz olarak ağrılı kasılıyorsa kas spazmı oluşur.
Isı, genellikle ıslak bir havlu veya sıcak su torbası veya duş veya banyoda uygulanır- bazı kasları gevşetir ve dolaşımı artırır. Ancak çok uzun süre uygulanırsa, semptomları artırabilir, Doktorunuzun önerilerini takip ettiğinizden emin olun. Traksiyon, egzersiz ve masaj öncesinde ısı uygulamak suretiyle bunların etkinliği artırılır.
Masaj, boyundaki rahatsızlığın akut fazında önerilebilir. Geçici rahatlama sağlar ve uyumunuza yardımcı olur. Duştan sonra 15 dakika hafifçe boynunuzu ovalayın. Cilt iritasyonunu önlemek için losyon kullanın.
Soğuk da, küçük kas spazmlarını ve düğümleri düzeltir. Kırılmış buz plastik bir torbaya konur, bir havluya sarılır ve tetikleyici noktaya uygulanır.
Kasları gevşetmek için ilaç verilebilir.
Bazen, tetikleyici nokta denilen küçük lokalize ağrı bölgelerine enjeksiyonlar yapılır.
Boynu geren egzersizler kasları gevşetir ve katılığı önler. Boynunuzun ve omuzlarımızın etrafına katlanmış ıslak ve sıcak bir havlu sarın ve egzersiz yapın.
Ağrıların daha fazla giderilmesi
Ağrının giderilmesi için ilaç da önerilebilir. Genellikle, analjezik verilir, bu aspirin veya gerekirse daha güçlü bir ağrı kesici olabilir. Daha fazla rahatlama sağlanmak istendiğinde veya anlatılan önlemler yeteıli olmadığında, hekiminiz başka tedavi önerebilir.
Boynunuz incindiği zaman
Boyun problemleriniz bir kaza sonrası aniden çıkabilir. Ya da gerilim, uykusuzluk ve iş alışkanlıklarına bağlı yavaşça ve tedrici olarak gelişebilir. İyi haber ağrılı bir boyunla yaşamak zorunda olmadığınızdır. Boyun egzersizleri omuzlarınızdaki, sırtınızdaki ya da çenenizdeki basınç ve gerilim hislerinde kurtulmanıza yardımcı olabilir. Ayrıca baş ağrısını ya da kol ve parmaklarınızdaki ağrı ve karıncalanmayı da geçirebilir. Egzersiz sıklıkla boyun sağlığını yeniden düzeltir ve sağlıklı bir boyunda rahatsızlık hissi ve ağrı olmaz.
Boyun egzersizi programı
Kaslarınız güçlü değilse ve esnekse boynunuz incinebilir. Ayrıca kötü duruş nedeniyle boynumuzu hatalı bir şekilde tutarız. Egzersiz programı duruşu düzelterek, hareket alanını artırarak ve boynu destekleyen kasları güçlendirerek boyun incinmesini azaltmaya yardım eder. Boynunuzu sağlıklı ve dengeli duruma getirmek yalnızca haftada 3-5 kez 15 dakikanızı alır.
Normal hareket derecesi
Esnek kas ve eklemler boynunuzu üç ana yöne doğru hareket ettirmenizi sağlar. Her bir yöne hareketin kendine has hareket derecesi normalde mümkün olabilen miktar vardır.
Boyun egzersizlerinden yararlanma
Egzersizler gevşemenize yardımcı olur. Bunlar duruşunuzu düzeltir, hareket kabiliyetinizi artırır ve boyun kaslarınızın güçlenmesini ve eğilebilirliğini sağlar. Haftada 3-5 kez günde 15 dakika olmak koşuluyla egzersizlerin yapılması, rahatsızlığınızı ve ağrılarınız giderir ve gelişebilecek boyun problemlerinizi önler. Boynunuza nazik davranın, böylece o da size karşı nazik olacaktır.
Egzersiz Önerileri
Ağrı ve rahatsızlığa neden olan veya var olan ağrıyı artıran egzersizi kesin. Sessiz sakin ortamlarda egzersiz yapın.
Rahat giysiler giyin. Ayakkabılarınızı çıkarın.
Egzersiz yaparken vücudunuzu dinleyin nerede daha fazla sıkılık olduğunu hissedin ve ona odaklanın.
Kendinizi gevşetin. Gergin olmayın.
Derin ve yavaş soluk alıp verin nefesinizi tutmayın.
Yavaş ve burgu germe hareketleri yapın.
Öğrendiklerinizi diğer egzersizlerinize ekleyin.