Hepatit B
Hepatit B, karaciğerde kalıcı hasar ve kronik hastalığa neden olma olasılığı olan tedavi edilebilir viral enfeksiyonvadur.
Hepatit B nasıl yayılır
Hepatit B virüsü (HBV) dünya çapında 350 milyondan fazla kişi enfekte eden yaygın bir hastalıktır. Kronik hastalığı olan HBV enfekte kişiler karaciğer sirozu veya karaciğer kanseri açısından yüksek risk altındadırlar. Hepatit B en sık enfekte kişi ile vücut sıvılarının alışverişi yoluyla bulaşır. HBV enfeksiyonu HIV den 50 -100 kat daha bulaşıcıdır
HBV aşağıdaki yollarla yayılır:
• (prezervatifsiz) korumasız seks (penis anüs, vajina veya ağız girdiğinde)
• kontamine iğne veya diğer uyuşturucu enjekte ekipman kullanımı.
• dövme, akupunktur ve piercing için non-steril ekipman kullanarak.
• Kan yoluyla bulaş
• Doğumda bebeğin anneden enfekte olması
• Kan nakli ile (HBV gibi kan yoluyla bulaşan virüsler için tarama olmadığı yerlerde).
Hepatit B dışkı ,temas, hapşırma, öksürme, sarılma yayılamaz..
Hepatit B Belirtileri
HBV hafif belirtileden , ağır belirtilerden veya asemptomatige kadar geniş bir dağılımı vardır.
• bulantı, kusma ve ishal;
• iştah kaybı;
• kilo kaybı;
• (Sarı cilt ve göz akı, koyu sarı idrar ve soluk dışkı) sarılık
• Ciltte kaşıntılı
Hepatit B virüsü ile enfekte çoğu yetişkin tamamen iyileşir ve yaşam boyu bağışıklık geliştirir. % 2 ila% 10 için taşıyıcı olacak veya kronik karaciğer hasarına yol açabilecek yavaş ilerleyen hastalık olarak devam edecektir. Enfekte çocuklardan özellikle yeni doğmuş bebekler, çok daha kronik taşıyıcı olma olasılığına sahiptir.
Hasta Hepatit B enfeksiyonu ile yaşıyorsa yani taşıyıcı ise aşağıdaki durumları geliştirebilir
• kronik hepatit
• Karaciğer sirozu
• Karaciğer kanseri
Pozitif test sonucu ne anlama geliyor?
Pozitif test sonucu aşağıdakilerden birini gösterebilir:
• Geçirilmiş enfeksiyon. Bu hasta zaten virüsle mücadeleyi başarmıştır ve daha önceden hepatit B nin bağışıklık sistemi ile temas ettiğinde anlamına gelir. Hastada virüsa doğal bağışıklık kazanılmıştır.
• taşıyıcılık. hasta HBV yi taşıyan ve başkalarına aktarakmaktadır. Herhangi bir belirti göstermeyebilir ve kronik karaciğer hastalığna ilerleme riski olabilir.
Negatif test sonucu ne anlama geliyor?
Bu sonuç genellikle hasta ve HBV ile enfekte olmamış bu nedenle virüsüne karşı doğal bağışıklığı bulunmuyor demektir. Eğer kişinin yakın zamanda HBV bulaşından şüphelenirse, olumsuz test sonucunu teyit etmek için tekrar test edilmesi tavsiye edebilir.Test sonucu negatifliüinden eminseniz hepatit B’ye karşı aşılama tavsiye edebilir
Hepatit B tedavisi
Çoğu ülkede pozitif test sonucu olan bir hastalara Hepatit Bnin karaciğeri etkileme derecesini belirlemek için başka testler planalanacak ve ne iyi tedavi seçenekleri sunacak merkezlere sevk edilecektir. Bu testlerde karaciğer dokusundan küçük bir örnek (karaciğer biyopsi) alınması dahi gerekebilir. Yetişkinlerin yaklaşık % 5 i, küçük çocukların (1-4 yaş)% 30-50si , ve bebeklerin% 90 ı, HBV enfeksiyonu ile kronik hastalık geliştirecektir. Virüs ile doğumda enfekte olanların yani yeni doğan bebeğin hayatı tehdit eden bir karaciğer hastalığı ile ilişkili hastalıklara % 25 daha fazla yakalanacaktır. Antiviral ilaç daha fazla karaciğer hasarı önlemek için kronik karaciğer hastalarına tedavi olarak verilir. Bu ilaçlar enjekte edilebilir veya hap şeklindedir. Örnekler interferon alfa, lamivudin ve Baraclude vardır. Tedavi genellikle 6 ay sürer ve bu süre boyunca hasta dikkatle takip edilir. Hastalar enfeksiyon belirtilerine sahip olsa da olmasa da, hastaya alkol kullanmaması, dinlenmesi ve tuzsuz sağlıklı bir diyet tavsiye edilecektir.
Hepatit B aşısı
Üç aşı enjeksiyonu 0-2-6 .ıncı aylarda verilir. Bağışıklık en az 5 yıl sürer ve 5 yıllık aralardan sonra rapel yapılır.
Takip
Aktif enfeksiyonu olan bir hasta da tedavi olmasa bile, virüs izlemek için düzenli kan testleri ve fiziksel check-upyapılacaktır.Hastalara diş fırçası ya da tıraş ekipman gibi virüsü başkalarına bulaşmasınına neden olabileceği bilgiler anlatılmalıdır. Bulaşı önlemek için seks için mutlaka prezervatif kullanımı önemlidir. Hastanın Cinsel partnerleri test edilmelidir ve (önceden enfekte değilse) HBV aşısı ile aşı programına alınmalıdır.
Hepatit C
Hepatit C, diğer hepatit formları gibi karaciğer nedenleri iltihabına neden olur . Ancak Hepatit C virüsü hepatit A veya B ye göre daha fazla kronikleşebilir.
Hepatit C nasıl bulaşır
Hepatit C virüs (HCV) aşağıdaki yollarla yayılır:
• Uyuşturucu enjekte malzemeleri (iğneler, kaşık ısıtma, vb) .
• Dövme, akupunktur ve piercing için non-steril ekipman kullanarak yapılan.
• Virüs bulaşmış bir kişi ile korunmasız cinsel ilişki ve ilişki sırasında kan maruziyeti. Kan genital yara, kesik ya da adet kanaması nedeniyle mevcut olabilir. Cinsel ilişkide hepatit C ile enfekte olma oldukca nadir bir yoludur
• Nadiren, doğum sırasında bebeğe enfekte anneden geçebilir. Ne yazık ki annesi de HIV ile enfekte ise risk daha büyük olabilir.
• Kan nakli yoluyla. Gelişmekte olan birçok ülkede kan hepatit C virüsü için (test) tarama kapsamında değildir.
• kokain snort ile paylaşım ekipmanları yoluyla bulaş. Genellikle bu kişinin burnu kan ile kontamine olabilir bir haddelenmiş banknot vardır.
Hepatit C enfeksiyonunda gıda veya su paylaşımı, çatal,bıçak ya da geçici temas öksürme, hapşırma, sarılma ile bulaş olmaz .
Hepatit C semptomları
Bazı kişiler enfeksiyonun gelişmesi için gereken süre 15 ile 150 gün arasındadır Bazen kişi herhangi bir belirti vermeden kendi bağışıklık sistemi yoluyla virüsü temizleyecektir. Asemptomatik dahi olsa virüs bulaşmış kişi bir taşıyıcı gibi hareket ederek ve başkalarına virüsu bulaştırabilir.
Belirtiler şunlar olabilir:
• Kısa, hafif, grip benzeri hastalık;
• bulantı ve kusma;
• ishal;
• iştah kaybı;
• kilo kaybı;
• (Sarı cilt ve göz akı, koyu sarı idrar ve soluk dışkı) sarılık
• kaşıntı
HCV ile enfekte kişilerin yaklaşık% 80 sinde enfeksiyon taşınır veya kronikleşir.
Hepatit C enfeksiyonu taşınıyorsa risk faktörleri:
Önleme
Hepatit C için aşı araştırmaları devam ediyor. HIV gibi, HCV de aşı geliştirmede zorlanılmaktadır çünkü virus kolayca mutasyon olabilir bu nedenle aşı anlamsız kalabilir. Amacımız tüm tedbirleri alarak HCV geçişini önlemek olmalıdır. Bir kişi HCV ile enfekte ise, herhangi bir açık genital kesik veya yara yoluyla cinsel partnerlerine virüs geçişini önlemesi için prezervatif kullanması tavsiye edilir. Insanlar tıraş, diş fırçası gibi ürünlerün ortak kullanımında kaçınmalıdır.
Genital Herpes ( HSV,genital uçuk)
Genital herpes herpes simpleks virüsü (HSV) enfeksiyonuna neden olur.
Herpesviridae geniş bir ailedir bu grupta HSV 1-2, tavuk çiçeği ve varisella zoster virüsu vardır.
Genel olarak:
• HSV-1 yaraları genelikle dudak bölgesinde tanınmaktadır.
• HSV-2 ile bağlantılı lezyonlar ise cinsel ilişki sırasında edinilen vulvar veya penil yani genital alanları etkiler
Genital herpes belirti ve bulguları
HSV 2 enfekte kişilerin sadece yüzde 10-25 i herpes genitalis tanısı alır çoğunlukla asemptomatik seyretmektedir. Bu nedenle genital herpes birçok durumda tanı konulmamış olarak kalmakta ve böylece insanların bilmeden kendi cinsel partnerlerine virüs geçişi olmaktadır.
Belirti görülen, genellikle maruz kaldıktan sonra 2-7 gün veya 2-4 hafta sonra görünecektir. Hem erkek hem de kadında bir veya daha fazla semptom olabilir:
• Kaşıntı veya genital veya anal bölgede karıncalanma hissi;
• küçük ağrılı sıvı dolu yaralar küçük kabarcıklar (bkz. STD resimleri );
• ağrı (özellikle kadınlarda) açık yaralar üzerinde idrar yaparken;
• baş ağrısı;
• sırt ağrısı;
• Lenf bezlerin şişmesi veya ateş gibi grip benzeri belirtiler.
Sonraki nüx enfeksiyonlarda genellikle 3 5 gün veya daha kısa bir süre içinde seyreder ve daha hafif bir kliniğe neden olur. Yaralar daha küçük, daha az acılı ve daha azdır ve daha çabuk iyileşirler beraberinde grip benzeri belirtiler olabilir. Nüxler önceden asemptomatik olan kişilerde oluşur. Primer hastalık (ilk enfeksiyon) ise genellikle stresli veya bağışıklık sisteminin daha zayıf olduğu hastalık dönemlerinde ortaya çıkar.
Genital herpes nasıl bulaşır?
Genital herpes en sık, virüs ile enfekte kişi ile bir cilt teması kurulduğunda sıklıkla seks yoluyla Virüs vücuda girer ve girdiği alanları etkiler. vajinal seks
• anal seks
• oral seks (HSV-1 veya HSV-2)
• (Sadece HSV-1) öpüşme
Herpes kaşıntılı yaralar enfeksiyonun akut anında cilt üzerinde görünmeye başlarki bu dönemde en çok bulaşıcıdır. Ancak bulaş deride gözle görülür hiçbir belirti veya bulguya neden olmasa bile asemptomatik kişilerde , yine de cilt teması yoluyla başka bir kişiye geçme riski vardır.
Genital Herpeste Tanı
• Klinik muayene, hastanın genital bölgenin yapılacaktır.
• Örnek bir görünür bir yaralardan, bir pamuk veya süngerimsi çubukla, alınacaktır.
• Kadın iç pelvik muayene (bir smear testine benzer) verilebilir.
• İdrar örneği alınabilir.
Herhangi bir belirti yok , ya da eğer hastanın semptomları zaten kayboldu ise kan testi ile virüs taranabilir. Aynı anda birden fazla cinsel yolla bulaşan enfeksiyon olması mümkündür, bu yüzden olması tavsiye edilir tam bir check-up. Bir muayene sırasında alınan numuneler ve test için laboratuvara gönderilir sonuç genellikle mevcut 2 hafta içinde alınabilir.
Genital herpes tedavisi
herpes simpleks virüsü için kesin tedavisi yoktur ve tedavi genellikle kendiliğinden olabilir. r. Doktor ancak bir hastalığın yarattığı ağrı ve döküntü şiddetini azaltmak için antiviral tabletlerden ve lokal tedavilerden faydalanabilir. Herpes ilk salgın bittikten sonra virüs gizlenir uzakta sinir içinde herhangi bir belirti neden yıllarca atıl kalır. Genital herpes nüks sıklığı kişiden kişiye değişir. Bazen nüks bir yıl içerisinse 6 kezden fazla olabilir. Bu tekrarlayan enfeksiyonlar daha hafif olduğu için genellikle tedavi gerektirmezler.
• Herhangi bir ağrı için ağrı kesiciler (aspirin / parasetamol) .
• Nazikçe bir tuz çözeltisi (yarım ılık su, yarım bardak bira tuz bir çay kaşığı) günde iki kez ile boğaz alanlarında yıkanmak(gargara yapmak) oral yaraların kurumasına yardımcı olur.
• bol giysiler giyin.
• temiz bir bez ya da havluya sarıp etkilenen alan üzerine sarılmış bir buz paketi yerleştirin.
• idrar ağrılı ise, bir su banyosunda İdrar deneyin veya kendinizde idrar yaparken üzerine su dökebilirsiniz.
• İdrarın nötralizyonuna yardım etmek için , maden suyu ve meşrubat gibi sıvı, Bol bol tüketin.
• Güneşlenme ve şezlong kullanımına dikkat edin.
• Bol bol dinlenin.
Korunma
• Siz ya da eşiniz ağız çevresinde uçuk varken Öpüşme;
• Siz ya da eşiniz oral veya genital yaralar varken oral seks YAPMA;
• Siz ya da eşiniz genital yaralar varsa prezervatif , herhangi bir genital veya anal temas olan;
• Eğer ağız etrafında yaralar varsa ıslak kontakt lens için tükürük kullanarak yapma .
Unutmayın – önce ve yaralar dokunduktan sonra sabunla ellerinizi yıkayın. Enfeksiyon sırasında eşinizin genital herpes bulaştırma olasılığımevcut dikkatli olun genital herpes olması cinsel yaşamın bittiği anlamına gelmez Unutmayın, sadece bir prezervatif herpes enfeksiyonuna karşı koruyacaktır. Herpes sigara ile penetratif olarak bulaşabilir.
HIV ve genital herpes
Baskılanmış bağışıklık sistemi olanlarda genital herpes daha sık ve şiddetli olması muhtemeldir. Bir genital herpes enfeksiyonuna sahip kadın veya erkek üç kat daha fazla HIV ile enfekte olma riskine sahiptir. Nedeni ise HSV ünün neden olduğu cilt lezyonları enfeksiyon kapma riskini kolaylaştırmakdır.
Gebelik ve genital herpes
Herpes ile enfeksiyon hamileliğin ilk 3 ayı içinde plecental olarak iletilir sonuç olarak düşük riskini artırır. Hamileliğin sonlarına doğru enfekte olunduğunda erken doğum riskini artırabilir.Normal vajinal doğum esnasında enfekte olan bebekte santral sinir sistemini tutan veya cilt lezyonlarına neden olan sistemik belirtiler ortaya çıkabilir. Fakat her enfeksiyon bebeği etkilemek zorunda değildir bebekler hiç etkilenmeyedebilir.
Frengi
Frengi belirtileri kadınlarda ve erkeklerde aynıdır. Belirtiler ilk enfeksiyondan sonra görünmesini 3 ay kadar sonra oluşabilir. Frengi çeşitli aşamaları olan yavaş ilerleyen kronikleşebilen bir hastalıktır. frengi birincil ve ikincil aşamaları ise çok bulaşıcıdır.
Frengi Primer Aşama
Bir veya daha fazla ağrısız genital ülserler ile belirtiler başlar ki bu ülserler frengi bakterilerin(spiroket) vücuda ilk girdiği yerde sıklıkta görülür. Virüslü bir kişi ile cinsel temas sonrası islerler ortalama olarak, 21 gün sonra izlenir.
Kadınlarda ülserler vulva (vajina dışında) veya nadire serviks (rahim boynu) yerleşimli olabilir. Erkeklerde sıklıkla penis üzerinde ülserler izlenebilir. Her iki cinsiyettede anüs ve ağız civarındada ağrısız genital ülserler izlenebilir.
Tedavi edilmezse, ülser iyileşmesi (Hastalık iyileşmesi değil) 2 ila 6 hafta sürebilir.
Enfeksiyon bu noktada tedavi edilmezse o zaman ikinci aşama ilerleme olacak.
Frengi İkincil Aşama
Enfeksiyon tedavi olmamışsa, frengi ikinci aşamaya geçişi genelde genital ülser(Şankr) görünümünü sonrası 3 ila 6 hafta arasında gerçekleşir. Belirtileri genellikle şunlardır:
• Lenf bezlerin şişmesi (bu haftalar veya aylar boyunca sürebilir) ile birlikte bir grip benzeri hastalık, yorgunluk ve iştahsızlık hissi.
• bütün vücudu kaplayan veya yer yer görünen olmayan bir kaşıntılı döküntü.
• Düz, verrüköz-kadınlarda vulva üzerinde her iki cinste ve anüs civarında döküntü.
• Beyaz dil ya da ı ağız yaraları.
• Lokal alanlarda saç dökülmesi .
Bu aşamada sifiliz çok bulaşıcıdır cinsel partnerlere veya partnere iletilebilir. Bu belirtiler genellikle bir kaç hafta içinde gelişir yeniden yıllarcada oluşabilir.
Latent ve frengi tersiyer evrelere
Frengi ile enfekte bir kişinin hastalığın ilk iki aşamalarında tedavisi almamışsa, o zaman latent sahneye ilerleme olacaktır. Tedavi edilmediği takdirde, bu dönem enfeksiyon da üçüncü aşama olarak bilinen semptomatik geç sifilize dönüşebilir. Bu süre yaklaşık 10 yıl veya daha fazladır ancak bu dönemde hastalık genellikle çok ciddidir. Bu dönemde frengi kalp ve büyük olasılıkla sinir sistemini tutulumları yoluyla sistemleri etkileyebilir. frengi tedavisi hastalığın latent aşamasında verilirsede enfeksiyon tedavi edilebilir. Ancak, tedavi başlamadan önce meydana gelen herhangi bir kalp ya da sinir sistemi hasarının geri dönüşü olmayabilir.
Bulaşım Yolları
• Anal , vajinal, oral seks enfeksiyonu ile olan biri ile yapılan sex.
• Doğmamış bebek için bir anneden kan yoluyla.
Frengi bulaşı hamam, tuvalet, havlu veya yemek kapları tarafından aktarılan olamaz
Sfiliz Tanı Testleri
Birinin frengi olup olmadığını öğrenmek için, bir doktor genellikle aşağıdaki muayeneler ve testler gerçekleştirecektir:
• Kan örneği alınır ve bir Sexual Transmited Disease test laboratuarına antigen ve antikor taramaları için gönderilir.
• Pamuklu kültür çubuğuyla bütün yaralardan alınan fresh sıvı bir örnek karanlık alan mikroskobu altında incelenir ve örnekler kültüre edülür.
• Genital bölgede frengi herhangi bir birincil belirtileri incelendikten sonra vücudun geri kalanınıda döküntü ve saç dökülmelerini incelemek için sistemik muayne yapılmalıdır kontrol edilir.
• İdrar örneği alınır.
Örneklemelerin yapılmasında hiçbir acı olmaz , ama biraz rahatsızlık verebilir. Alınan kan örnekleri tanıyı doğrulamak için bir mikroskop altında bir laboratuvarda incelenir. Çeşitli testler kan örneği üzerinde kullanılabilir. Eğer sifiliz ile enfekte olabileceğini düşündüğünüz hastada muayeneler ve testler en kısa zamanda yapılmalıdır.Hastalığın net tanısı ivedi olarak konmalıdır. Sonuç negatif ise bu hastalık olmadığı anlamına gelmeyebilir çünkü antikorları üretmek için bağışıklık sistemi 3 ay zamana ihtiyaç duyabilir o zaman genellikle, hastaya 3 ay kadar zamanda retests (yeniden) önerilir.
Sifiliz Tedavisi
Frengi tedavisi genellikle intramusküler penisilin enjeksiyonuile iki haftalık bir sürede uygulanabilir veya bazı nadir durumlarda, antibiyotik hapları veya kapsülleri kullanılabilir. Hastanın herhangi bir antibiyotiğe karşı alerjisi varsa veya hamile olabileceğine dair herhangi bir olasılık varsa doktorunu alternatif ilaçları reçete edilebilme olasılığı sağlayacaktır.bu nedenle hasta bilgilendirilmelidir. .
Hastanın cinsel partnerlerindende hastalık hakkında bilgi ve testler istenecektir bu nedenle öğrenilmelidir. Tedavi tamamlandıktan sonra dahi hasta sifiliz belirtileri kaybolsa dahi kontrol etmek için kan testleri düzenli aralıklarla yaklaşık 1 yıl kadar devamı sağlamak için hasta kliniğe davet edilecektir. Tedavi tamamlandıktan sonra dahi vücudun bakterilere karşı oluşturduğu antikorlar korunur ve bu antikorlar nedeniyle ileride kan testleri hala pozitif olacaktır.Bu nedenle hasta konu hakkında bilgilendirilmelidir. Tedavi sadece frengi bakterilerini öldürerek daha fazla vucudun zarar görmesini engeller. Organlarda oluşturduğu hasarı tamir edemez .
Sifilizde Koruyucu Hekimlik
Prezervatif frengi ile enfekte ile olma şansını azaltır ancak tamamen etkili değildir. Prezervatif ve yara veya etkilenen bölgelerdeki döküntüler doğrudan temas ile iletime neden olabilir. Bir kişinin düzenli olarak birden fazla kişi ile seks hayatı varsa, o zaman onları sık STD check-up alması için bir hekim ile işbirliği içinde olması tavsiye edilir. Frengi ile geçirilmiş enfeksiyon bir kişinin ömür boyu bağışıklığını sağlayamaz. YENİDEN BİR ÖNCEKİ ENFEKSİYONUN TEDAVİSİ ETKİLİ OLSA DAHİ SİFİLİZ İLE ENFEKTE OLABİLİR.
Konjenital Frengi
Annenin enfeksiyon tedavi edilmezse, Sifiliz anne karnında bebeğe bulaşabilir. Bu konjenital frengi olarak bilinir. Gebelikte enfekte olursa o zaman ölü doğum ya da düşük yüksek bir riskide vardır. Enfekte yeni doğan bebek ise doğumda belirgin frengi belirtileri göstermeyebilir fakat eğer hastalık fark edilemezse yani tedavi edilmezse, birkaç hafta içinde ciddi komplikasyonlar gelişebilir. Bu nedenle Birçok ülkede, sifiliz için kan testleri de antenatal kliniklerde ziyaret tüm gebe kadınlara uygulanmaktadır. Bir gebe kadının frengi ile enfekte olduğu tespit edilirse kulanılan tüm tedavi yöntemleri gebelikte güvenlidir ve doğmamış bebek için hiçbir risk taşımaz gebelikte rahatlıkla tedavi verilebilir.