Jinekomasti erkeklerin meme dokusunun aşırı büyümesine denir.
Gögüsteki meme dokusu, kadınlık hormonu östrojenin fazlalığına ya da erkeklik hormonu testesteronun eksikliğine bağlı olarak büyür. Bebeklerde, ergenlik çağındaki erkeklerde ve yaşlı erkeklerde görülebilir.
Bazı erkek çocukları veya ergen erkeklerde meme bölgesinde normalden fazla yağ toplanması oluşabilir, bu duruma pseudojinekomasti (yalancı jinekomasti) denir.
Nasıl Oluşur?
•Yeni doğan bebeklerde anneden geçen östrojen hormonu nedeniyle jinekomasti oluşur. Bu durum genellikle 2 ila 3 hafta içerisinde geçer.
•Ergenlik çağındaki jinekomasti, östrojen düzeyinin, testesterona göre relatif olarak fazlalık göstermesinden kaynaklanan hormonal değişiklikler nedeniyle oluşur. 13-14 yaşlarındaki erkek çocukların üçte birinde jinekomasti görülür.
•Yetişkin erkeklerde jinekomastinin oluşma sebebi genellikle karaciğer ya da akciğer kanseri, karaciğerdeki siroz, tirodin fazla salgılanması ya da hormonal bozukluklar, hipofiz bezi kanseri , böbreküstü bezi kanseri ya da testis kanseri olabilir. Alkol, esrar, metafetamin ve eroin kullanımı da jinekomastiye neden olabilir. Yaşlılıkta ise erkeklerdeki testesteron düzeyi düşer, bu da östrojen hormonunun rölatif olarak daha fazla olmasına yol açar.
Diğer Sebepler Neler Olabilir?
1.Östrojen hormonunu arttıran durumlar. Bunlar:
•Testislerden veya testis dışı bazı tümörlerden ( deri, akciğer, karaciğer, böbrek üstü bezi kanserleri) aşırı estrojen salgılanması.
•Hipertiroidizm veya hipotiroidizm gibi endokrin sistem hastalıkları.
•Siroz, aşırı yağlanma gibi karaciğer hastalıkları.
•Uzun süreli açlık.
2.Testis çalışmasındaki yetersizlikler gibi androjenik hormonları ( erkeklik hormonu ) azaltan diğer durumlar.
3.Doğuştan olan yetersizlikler:
•Testislerin yetersiz gelişmesi
•İnmemiş testi
•Genetik kromozom anomalileri
4.Sonradan oluşan yetersizlikler:
•Travma
•Orşit (testis iltahabı)
•Radyasyon
•Hidrosel
•Varikosel
•Spermatosel
5.Mekanizması bilinmeyen diğer nedenler:
•Akciğer hastalıları
•Göğüs duvarına travma oluşması
•AIDS
•Anksiyete ve stres
6.Belli ilaçların kullanılması da jinekomastiye neden olabilir:
•Steroidler
•Ülseri tedavi eden ilaçlar
•Epilepsiyi tedavi eden ilaçlar
•Kalp rahatsızlığını tedavi yöntemleri
•Kemoterapi ilaçları; özellikle hücrelerin DNA’sını etkileyerek kanserli hücrelerin büyümesini engelleyen alkile edici ajanlar (kemoterapötik ilaçlar).
•Antiandrojen ilaçlar
•Anti-anksiyete ve anti-depresan ilaçları
Belirtileri Nelerdir?
Aşırı şişmanlığı olmayan erkeklerde meme büyümesine jinekomasti denmesi için en az 2 cm. çapta meme dokusu oluşmalıdır. Jinekomasti terimi iyi huylu meme büyümesini ifade etmekle birlikte, bunun erkeklerde oluşabilecek meme kanserinden ayırdedilebilmesi önemlidir.
Jinekomasti nedeniyle oluşan şişlik, kansere dönüşmez ancak meme büyümesinin direkt olarak meme kanseri şeklinde başlayabileceği de unutulmamalıdır.
Jinekomastisi olan erkekler büyük göğüslerin yanında, göğüslerinin esnek ve sıkı olduklarını fark edebilirler. Genç erkeklerin göğsüsün bir ya da her iki yanındaki bir bozuk para büyüklüğünde büyüme olabilir. Bu büyüme yaklaşık 18 aydan sonra kendi kendine kaybolur.
Nasıl Teşhis Edilir?
Jinekomasti genellikle fiziksel bir muayene ve hastalık geçmişine bakılarak teşhis edilebilir. Çoğu durum için testler gerekli değildir.
Ancak göğüsteki yumru, sıra dışı bir şekilde büyükse, tek taraflıysa, yumuşaksa ya da sert ve sabitse diğer problemlerin çözülmesi için başka testler de yapılabilir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Bebeklerde ve ergenlik çağındaki erkeklerde oluşan jinekomasti genellikle tedavi gerektirmez ve kendi kendine iyileşir.
Eğer ilaç ya da bir hastalık nedeniyle oluşmuşsa, ilaç kullanımını kesmek ya da hastalığı tedavi etmek genellikle jinekomastiyi iyileştirir. Ancak sebep testesteron hormonundaki azalma ve östrojen hormonundaki artış ise hormon takviyesi gerekebilir.
Büyük jinekomastilerde cerrahi tedavi ile dokunun çıkarılması görünüm ve ağrı yönünden hem fiziksel hem de psikolojik rahatlama sağlayacaktır.