Öksürmeyle aort damarı yırtılan Oya Aydoğan’ın yaşadığı olay, akıllara ‘aort neden yırtılır’ sorusunu getirdi. Uzmanlara göre ani sırt, karın ağrısı belirti, öksürük ve bulantı ise damarı yırtabilir.
Türk sinemasının ünlü aktristi Oya Aydoğan’ın 12 saat süren ameliyatı ile gündeme gelen aort hastalığı ile ilgili olarak İç Hastalıkları Uzmanı Dr. M. Nafiz Karagözoğlu önemli bilgiler verdi. İşte ünlü fizikçi Albert Einstein’ın ölümüne neden olan aort yırtılmasıyla ilgili dikkat edilmesi gerekenler.
İÇ KANAMAYLA BAŞLIYOR
Aort, kalpten ilk çıkan, en büyük atar damardır. Temiz kanı kalpten vücudun tüm bölümlerine dağıtır. Normalde 2 ila 3 cm arasında değişen bir çapı vardır. Genişleyen damar yırtılacaktır. Aort atar damar yırtılması ani ölüm getirebilir. Çok miktarda kan dolaşım sisteminden boşalır. Organlar çalışamaz hale gelir.
ÖKSÜRÜK NEDEN TEHLİKELİ
Öksürük sırasında saatte 800 kilometreden fazla hız söz konusu olabilir. Tansiyonumuz aniden fırlayabilir. Öğürtü sırasında batın içi basınç ve tansiyon olumsuz etkilenebilir. Bu gibi ani değişiklikler damar elastikliği bozuksa, damar sertliği varsa yırtılmalara, iç kanamalara, ani ölümlere neden olabilir.
TANSİYON SESSİZ KATİL
Damar içindeki basınç veya Tazyik Tansiyon olarak tanımlanan hipertansiyon damar esnekliğini azaltır. Ani tansiyona damar uyum sağlayamazsa yırtılmayla ani ölüme yol açabilir.
ÖLÜM ORANI ÇOK YÜKSEK
Aort Anevrizması Aortta, aort duvarının zayıf olduğu alanlarda gelişen bir balonlaşmadır. Aortun içinden pompalanan kanın basıncı, zayıflayan kısmın bir balon gibi dışarıya genişlemesine neden olur. Anevrizmaların boyu zamanla büyüyebilir. İlerleyene kadar şikâyet olmaz. İyice büyürse şikâyetlere neden olabilir. Bu baloncuk içinde felç, kalp krizlerine neden olabilen pıhtılar ortaya çıkabilir.
KALBİM SANKİ MİDEMDE!
Anevrizma aort atardamarındaki yerine göre sırtta, göğüste veya karında ağrıdır. Bazı kişiler abdominal aort anevrizmasının şikâyeti olarak karınlarında nabız gibi ritmik bir atım hissi olduğunu söyler. Yırtılan bir anevrizma genellikle ani ve şiddetli bir ağrıya şuur kaybına yol açar.
AKCİĞER FİLMİYLE BİLE TANI KONULABİLİYOR
Şikâyet yokken bile normal Akciğer filmiyle bile tanı konabilir. Ultrason, tomografi ve MR taraması sorunun varlığını kanıtlar. Karın Bölgesine yapılan Ultrasonografi taraması 60-85 yaş arasındaki tüm erkekler, Kardiyovasküler risk faktörleri olan tüm 60-85 yaş arası kadınlar, Ailesinde abdominal aort anevrizması öyküsü olan 50 yaş ve üstü tüm erkek ve kadınlar için önerilir. Damar sertliği, yüksek tansiyon, diyabet, yüksek kolesterol, sigara içme alışkanlığı, kalıtsal hastalıklar, biküspit aort kapağı, yaralanma veya enfeksiyonlar anevrizmanın gelişmesine yol açabilir. Bu özellikleri olanlar kontrollerini yaptırmalı.