Küme Baş Ağrısı

Küme tipi baş ağrısı göz çevresinde veya arkasında görülen, tek taraflı çok şiddetli bir baş ağrısıdır. Küme baş ağrılarının tipik özellikleri vardır. Ağrı ataklar şeklinde gelir. Genellikle uyuduktan 3-5 saat sonra ya da sabah saatlerinde, hemen her gün çalar saatle ayarlan­mış gibi belirli bir zamanda başlar. Ağrı tek taraflıdır ve çok şid­detlidir. En çok göz çevresinde, gözün arkasında, şakakta hissedilir. Baş ağrısı ile birlikte gözde kızarma, kanlanma, yaşar­ma, burun akıntısı ve tıkanıklığı, alında ve yüzde terleme, göz kapağında şişme ve göz kapağı düşüklüğü bulunabilir. Çok şiddetli olan bu ağrı krizleri 15 daki­ka – 3 saat arası sürer. Bundan sonra hasta dakikalar içinde yeniden rahatla­maya başlar. Bu ataklar günde bir veya birçok kere görülebileceği gibi günaşırı da olabilir.

Küme baş ağrısı birkaç hafta ile aylar sürebilen krizler şeklinde olur. Arada birkaç ay süren krizsiz dönem vardır. Krizler sıklıkla 4-8 hafta sürer. 1 haftadan 12 aya kadar da değişebilmektedir.

Küme baş ağrısından yakınan hastalarda baştaki damarların aşırı genişlemesini işaret eden bazı bulgular vardır. Ancak bu ağrıların nedeni tam olarak bilin­memektedir. Alkol ve sigara tüketiminin küme baş ağrısı ataklarının sıklık ve şiddetini arttırabileceği bilinmektedir. Ayrıca mevsim değişikliği dönemlerinde, küme baş ağrılı hastaların daha çok ağrı çektiği görülmektedir. Stres de ağrıyı tetikleyici bir faktör olarak hastalan tehdit eder.

Küme baş ağrısı 30 yaşın üstündeki erkeklerde daha sık görür. Daha önceden kafa travması veya operasyonu geçirenlerde de sıklığı artmıştır. Mide ülseri ve kalp damar hastalığı olan erkeklerde ve daha önceden migreni olanlar kadın­larda daha fazla oranda görüldüğü anlaşılmıştır.

Baş ağrısının şekli doktorun tanı koymasına yardımcı olacaktır. Atakların şekli ve zamanı çok önemlidir, bu nedenle bir baş ağrısı günlüğü tutulmalıdır. Atak sırasında hastayla birlikte olan bir kişi de doktora atak sırasında hastanın nasıl göründüğünü ve nasıl davrandığını anlatarak yardımcı olabilir. Hasta atak sırasında ağrıyı kesmek için neler yaptığını doktora anlatmaktan çekinmeme­lidir (başını duvarlara ya da mobilyalara vurmak gibi). Bu gibi davranışlar sıktır ve doktora bunları anlatmak ağrının ne kadar şiddetli olduğunun anlaşılmasına yardımcı olur.

Küme Baş Ağrısı Tedavisi

Tedavisinde ataklar sırasında ağrının şiddetini azaltmaya yönelik ve atakların oluşmasını engelleyen çeşitli ilaçlar kullanabileceği gibi ilaç tedavisine dirençli hastalarda sfenopalatin gangliyon blokajı ve stellar gangliyon blokajı gibi çeşitli sinir blokları da uygulanabilir.
Küme periyotları esnasında parlak ışıktan, alkolden, sinirlenmekten, strese yol açacak davranışlardan ve heyecandan kaçınılmalıdır. Bunlar atakları şiddetlendirebilir.

Sigaradan uzak durulmalıdır, tütün küme baş ağrısının ilaç tedavisine yanıt ver­mesini engelleyebilir. Hastalar atak sırasında kendilerine zarar verecek aktivitelerden kaçınmalıdırlar.