Kadınlarda yumurtalık fonksiyonları bittikten sonra, yani âdet görmedikleri altı aylık süreçten itibaren ‘menopoz dönemi’ başlar ve tüm kadınların hayatlarının yaklaşık üçte biri menopoz döneminde geçer. Bir kadının hayatında bu kadar uzun süre alan menopoz sırasında bazı değişimler olması da normal. Ama bazı durumlar var ki, bunları alarm sinyali gibi görmek, dikkat etmek gerek. Menopoz sonrasındaki kanamalar da, dikkat edilmesi gereken durumlara bir örnek. Bu konuyu kadın hastalıkları ve doğum uzmanı Dr. Şükrü Sanus’la konuştuk, işte anlattıkları:
“Menopoz dönemine giren bir kadında normal âdetler ve âdet arası görülen kanamalar oluşmaz. Aylık hormon tedavisi sırasında görülen düzenli kanamalar hariç tutulursa meydana gelen herhangi bir vajinal kanamaya ‘menopoz sonrası kanama’, ‘menopozda kanama’ veya ‘postmenopozal kanama’ adı verilir.
Menopoz sonrası dönemde kanama şikayeti hiçbir zaman normal kabul edilemez, sıklıkla bir sorun göstergesidir ve her zaman araştırılmalıdır.
Nedenler ayırt edilmeli
Menopoz sonrası dönemde kanama şikayeti olan kadınların mutlaka jinekolojik olarak değerlendirilmesi gerekir. Bu kanamaların bazıları kadın hastalıkları dışında sebeplerden olabilir, öncelikle bunlar ayırt edilmeli.
Menopoz sonrası kanamaların en sık görülen nedeni hormon ilaçlarının kullanılması. Osteoporoz ve yaşam kalitesini yükseltmek amacıyla verilen uzun dönem hormon uygulamaları, bazı hastalarda düzenli âdet benzeri kanamaların oluşmasına neden olabilir. Bu tür ilaç alan hastalarda kanamalar da düzensiz oluyorsa, yine doktora başvurmakta fayda var.
Günümüzde kullanılan ve kanamaya neden olmayan hormon ilaçları var. Bu ilaçlarda da ilk üç ay lekelenmeler, düzensiz kanamalar olabilir, fakat daha sonra olan her tür kanama mutlaka araştırmalı.
Bazen idrar yollarından veya bağırsaklardan gelen kanamalar da bu tür vajinal kanamalarla karışabilir.
Kanamanın kaynağı ne olabilir?
Vajina: Menopozla birlikte ortaya çıkan vajinal atrofi ve kuruluk sonucunda ilişkiye bağlı travmayla kanamalar olabilir. Yine vajinadan kaynaklanan bir kitle kanamaya yol açabilir.
Rahim ağzı (Serviks): Buradan kaynaklanan polip ya da başka tür iyi veya kötü huylu kitleler kanama yapabilir.
Rahim ağzı kanserlerinin en erken bulgularından biri yine kanama olabilir ve kontrolü sadece jinekolojik bir muayeneyle yapılabilecek kadar kolaydır.
Rahim: Rahim iç tabakasının (endometrium) aşırı incelmesi ya da kalınlaşması (endometrial hiperplazi), burada oluşmuş bir polip, miyom ya da başka tür iyi ya da kötü huylu kitleler, bazı ilaçlar gibi çeşitli sebepler kanama yapabilir.
Menopoz sonrası gelişen bir kanamanın tedavisi tamamen kanamanın nedenine bağlıdır, çokluk aşağıdaki sırayla sebep araştırılır:
* Menopoz sonrası kanama şikayetiyle gelen hastaya öncelikle kanamanın kaynağını belirlemek için detaylı bir jinekolojik muayene yapılır.
* Spekulumla vajina içerisinde ve rahim ağzında bir sorun var mı diye bakılır.
* Bunun dışında ultrasonografiyle rahim ve yumurtalıklar değerlendirilir. Bazı özel yöntemlerle rahim iç duvarını gözlemek gerekebilir.
* Menopoz sonrası dönemde rahim içerisinden kanaması olan her hastaya biyopsi (probe küretaj) yapılması gerekir. Bu işlem hatta menopoz sonrası kontrollerde rahim iç zarı (endometrium) 4-5 mm.’den kalın olan hastalara bile, kontrol amaçlı yapılır.
Özetle menopoz sırasında oluşan sebebi bilinmeyen herhangi bir kanama için ‘Önemli değil geçer veya geçti’ dememeli, muhakkak bir doktora danışmalı.”
Dr. Hasan İnsel