Ptozis nedir?
Ptozis üst göz kapağının normal yerinden daha aşağıda olmasıdır.
Ptozisin sebepleri nelerdir?
Ptozis doğuştan olabileceği gibi, sonradan da ortaya çıkabilir. Doğuştan olan ptozis genellikle göz kapağını kaldıran kasın düzgün gelişememesinden kaynaklanır. İleri yaşlarda ortaya çıkan ptozis ise genellikle yaşlılık nedeni ile göz kapağını kaldıran kasın incelerek kapaktan ayrılması nedeni ile oluşur. Bunların yanında bu kası kontrol eden sinirlerin hasar görmesi veya bazı kas hastalıkları veya yaralanma nedenleri ile de ptozis ortaya çıkabilir.
Diğer göz ameliyatlarından sonra ptozis görülebilir mi?
Evet. Diğer göz ameliyatları sırasında gözün açılması için takılan spekulumlar veya yapılan enjeksiyonlar ile bazı müdahalelerden sonra ptozis gelişebilir. Ayrıca üst göz kapağı çevresine yapılan Botox® enjeksiyonlarından sonra da geçici ptozis görülebilir.
Ptozis önemli bir sorun mudur, sadece estetik kusur mu oluşturur?
Ptozis doğuştan var ise veya hayatın ilk 10 yılı içerisinde ortaya çıkmışsa kalıcı görme kaybına yol açabilir. Hayatın ilk yıllarında görme kalitesini bozan tüm hastalıklar göz tembelliğine yol açarlar. Bu nedenle doğuştan veya erken yaşlarda ortaya çıkan kapak düşüklüklerinin görmeyi bozup bozmadığının anlaşılması için göz doktoruna başvurulması gerekmektedir. İleri yaşlarda ortaya çıkan kapak düşüklükleri ise göz bebeğini örtüyor ise görme kaybı, örtmüyor ise estetik kusur yaratırlar. Bu olgularda ise kalıcı görme kaybı beklenmez.
Ptozisin tedavisi acil midir?
Ptozis hayatın ilk on yılı içinde mevcutsa ve görmeyi engelleyecek kadar (göz bebeğini örtecek kadar) belirgin ise acilen tedavi edilmelidir. Diğer olgularda ise tedavinin aciliyeti, ptozisin miktarı, görme keskinliği üzerindeki etkisi ve hastanın estetik kaygısı ile orantılıdır.
Ptozis hastaları kime başvurmalıdırlar?
Ptozis hastaları hastalığın ciddiyetinin anlaşılması ve eşlik edebilecek başka hastalıkların incelenmesi açısından (şaşılık, diğer kas hastalıkları, gibi) bir göz doktoruna başvurmalıdırlar. Tedavi gerekliliği ve zamanlaması açısından mutlaka bir göz doktorunun görüşü alınmalıdır. Hastalığın tedavisi de oküloplastik cerrahi ile uğraşan göz doktorları tarafından yapılmaktadır. Ptozis cerrahi konusunda tecrübeli bazı plastik cerrahi uzmanları da ptozis ameliyatlarını yapabilmektedirler.
Ptozis nasıl tedavi edilir?
Ptozis hastalığı çocuk hastalarda göz tembelliğinin önlenmesi için uygulanacak tedavilerin yanında cerrahi olarak düzeltilir. İleri yaşlardaki hastalarda ise sadece cerrahi tedavi uygulanır.
Ptozis cerrahisi kaç türlüdür?
Uygulanacak cerrahi tedavi yöntemi hastaya göre farklılık gösterebilir. Göz kapağını kaldıran kasın fonksiyonlarının iyi olması durumunda bu kasın güçlendirilmesi ameliyatı yapılır. Kas fonksiyonunun zayıf olduğu durumlarda ise kaşı kaldıran kasların gücünden yararlanılır. Bu olgularda, göz kapağı cilt altından kaşı kaldıran kasa asılır. Bu şekilde hasta kaşını kaldırarak göz kapağını kaldırabilir.
Ptozis ameliyatı ne türlü anestezi ile yapılır ve ne kadar sürer?
Ptozis ameliyatı ideal şartlarda lokal anestezi ile yapılır. Ameliyat sırasında hasta-doktor iletişimi ve kapak seviyesin kontrolü oldukça faydalıdır. Bununla birlikte, iletişim kurulamayan hastalar ile çocuk hastalarda lokal anestezi uygulamak mümkün olmayacağı için genel anestezi kullanılır. Ameliyat yaklaşık 30-50 dakika sürer.
Ptozis ameliyatının uygun olmadığı durumlar var mıdır?
Göz kapağının kapanamadığı, göz hareketlerinin olmadığı, göz yüzeyinde kuruluk ve his kusuru olan olgularda göz yüzeyinin korunmasında problemler yaşanabileceği için ptozis düzeltmesi yapılmayabilir veya az düzeltme yapılabilir. Yine kalıcı çift görme oluşabilecek olgularda ptozis düzeltilmeyebilir. Bu hastalarla cerrahiden sonra karşılaşılabilecek sorunlar hakkında detaylı tartışmak ve tedavi kararını hasta ile birlikte almak gerekir.
Ptozis ameliyatından sonra ne gibi problemler ile karşılaşılabilir?
Ptozis ameliyatından sonra az düzeltme, aşırı düzeltme ve kapak şekil bozukluğu gibi nedenlerle ikinci bir cerrahi gerekebilir. Ayrıca estetik sonuçlar iyi olsa da göz kuruluğu gelişebilir. İlave olarak, ameliyattan önce göz kapağını kaldıran kasın fonksiyonunun iyi olmadığı olgularda ameliyat sonrası dönemde aşağı bakış esnasında göz kapağı yukarıda kalabilir. Ptozis ameliyatından sonra karşılaşılacak diğer bir sorun ise uyku esnasında göz kapağının açık kalmasıdır. Tüm bu sorunlar nedeni ile ptozis cerrahisi geçiren hastaların ameliyattan sonra da bir süre göz doktorunun kontrolü altında kalması gereklidir. Yine bu tür problemlerin çoğu ameliyattan önceki göz muayenesi ile tahmin edilebilir ve hastanın ne gibi problemlere hazırlıklı olması gerektiği belirlenebilir.