Ülserli kolit özellikle kalınbağırsağın son bölümleri olan sigmoit alt, düzbağırsağm (rektum) üst kısmını içeren bölgede çok sayıda yüzeysel ül-serleşmeyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Bazı olgularda hastalıklı bölgenin mukoza dokusunda aşınhücre çoğalmasına bağlı olarak polipe benzer yapılar görülebilir. Ülserli kolit bütün kalınbağırsağı, bazen incebağırsağm son bölümü olan ileumu da etkileyebilir. Ama düzbağırsak ve sigmoit kolondan sonra en tehlikeli bölge, inen kalınbağırsağın düzbağırsağa komşu olan bölümleridir.
NEDENLERİ
Ülserli kolit tek nedene bağlanamaz; bağırsakmukozasının çeşitli etkenlere karşı olağandışı tepkiler vermesi sonucunda ortaya çıkar. Bu etkenlerin başlı-caları aşağıda sıralanmıştır:
• Yapısal-kahtsal etkenler – Hastalık genellikle aynı ailede birçok kişide görülür.
• Psikosomatik etkenler – Ruhsal sıkıntıların vücuda yansımasıyla ilgili olan bu tip etkenler daha çok belli bir ruhsal yapıdaki (toplumsal uyum güçlüğü olan, ruhsal çöküntüye eğilimli) kişilerde görülür. Bu olgularda düş “kınk-hklan, duygusal darbeler, aile içi anlaşmazlıklar, toplumsal ve ekonomik sıkıntılar gibi hazırlayıcı koşullar hastalığın ortaya çıkmasına ya da alevlenmesine yol açar. Bu durumda psikolojik tedavi yararlı olabilir. • Bağışıklık etkenleri Hastalığın oluşmasmda antikorların önemli rol oynadığı sanılmaktadır. Kalınbağırsaktaki bakterilere karşı antikor üretilirken, bağırsağın kendi mukozasına karşı da özantikorlar gelişmektedir.Olguların yüzde 50’sinde sütproteinine karşı antikor saptanmıştır; ama bunlara sağlıklı kişilerde de rastlanmaktadır. Aynca süte karşı tepki, yalmzca bağışıklığa bağlı aşırı duyarlılık durumunda değil, özel bir enzim olan laktaz eksikliği sonucunda da oluşabilir. Birçok ülserli kolit olgusunda bu enzimin eksikliğine rastlanmıştır.